W minionych wiekach Polska była dużo bardziej zróżnicowana pod względem wyznaniowym i szczyciła się długą tradycją wolności, tolerancji religijnej i współpracy ekumenicznej. Współczesny krajobraz religijny jest konsekwencją wielu wydarzeń historycznych, a w szczególności II wojny światowej, związanych z nią zmian granic i masowych migracji ludności.
Historyczne tradycje ekumenizmu w Polsce sięgają XVI wieku. W 1570 roku wielkim wydarzeniem była Ugoda Sandomierska zawarta przez luteran, reformowanych i braci czeskich. W 1777 roku między luteranami i reformowanymi zawarto Unię Sielecką, natomiast w latach 1828 – 1849 istniała bliska współpraca luteran i reformowanych, którzy posiadali wspólny Konsystorz.
Pierwszą w Polsce organizacją międzywyznaniową był powstały w 1923 roku Oddział Krajowy Światowego Związku Krzewienia Przyjaźni między Narodami za pośrednictwem Kościołów. W pierwszych latach swego istnienia Oddział Krajowy był płaszczyzną spotkań sześciu Kościołów ewangelickich tradycji luterańskiej, reformowanej i ewangelicko-unijnej, miejscem rozstrzygnięć różnych spornych kwestii, a także podejmowanych wspólnie akcji. Po przystąpieniu w 1930 roku do Oddziału Krajowego Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego, nastąpiło historyczne spotkanie we wspólnej organizacji dwóch odmiennych tradycji chrześcijańskich – ewangelicyzmu i prawosławia.
Pod koniec 1942 roku utworzona została Tymczasowa Rada Ekumeniczna. Opracowano ekumeniczne „Wyznanie Wiary Polskich Chrześcijan” (Konfesja Polska), formułujące zasady dogmatyczne uznane za wspólne dobro.
Oficjalne ukonstytuowanie się Polskiej Rady Ekumenicznej nastąpiło w Warszawie 15 listopada 1946 roku z udziałem delegatów reprezentujących 12 wyznań. Prezesem PRE został ks. Zygmunt Michelis (1890-1977), duchowny Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego. Do końca lat sześćdziesiątych stosunki między Polską Radą Ekumeniczną a Kościołem Rzymskokatolickim miały charakter nieoficjalny.
W okresie tym wielu duchownych, zakonnych i świeckich wyznawców Kościoła Rzymskokatolickiego zaczynało uczestniczyć w nabożeństwach z okazji Tygodnia Modlitwy o Jedność Chrześcijan, organizowanych przez Kościoły członkowskie PRE.
Pierwsze nabożeństwo ekumeniczne w świątyni katolickiej z udziałem zaproszonych przedstawicieli innych wyznań chrześcijańskich, zostało odprawione w kościele Św. Marcina w Warszawie dnia 10 stycznia 1962 r. W roku bieżącym (2012) przypada 50. rocznica tego wydarzenia.
W latach siedemdziesiątych (1974) powstała Komisja Mieszana Polskiej Rady Ekumenicznej i Komisji Episkopatu ds. Ekumenizmu. W ten sposób zostały nawiązane oficjalne kontakty między Kościołem Rzymskokatolickim a PRE. W 1977 r. Komisja Mieszana powołała Podkomisję ds. Dialogu, która miała się zajmować rozmowami na tematy teologiczne. Dwadzieścia lat później (1997), na bazie dotychczasowej współpracy, powołano Komisję ds. Dialogu Konferencji Episkopatu Polski
i Polskiej Rady Ekumenicznej. Wśród ważnych osiągnięć we współpracy PRE z Kościołem Rzymskokatolickim szczególnie dwa wydarzenia zasługują na uwagę:
• Podpisanie w 2000 r. przez zwierzchników sześciu Kościołów członkowskich Polskiej Rady Ekumenicznej oraz Kościoła Rzymskokatolickiego dokumentu „Sakrament Chrztu znakiem jedności”, w którym sygnatariusze deklarują wzajemne uznawanie ważności chrztu.
• Wydanie w 2009 r. książki „W drodze za Chrystusem. Kościoły chrześcijańskie w Polsce mówią o sobie”, stanowiącej autoprezentację Kościołów zrzeszonych w Polskiej Radzie Ekumenicznej oraz Kościoła Rzymskokatolickiego. Po raz pierwszy w powojennej historii Kościoły w Polsce wspólnie, w jednej publikacji mówią o sobie.
Od 2000 r. Komisja ds. Dialogu zajmuje się kwestią małżeństw o różnej przynależności wyznaniowej. W roku 2009 zaprezentowany został projekt dokument ekumenicznego dotyczący małżeństw mieszanych wyznaniowo.
Warto zauważyć, że Papieże Jan Paweł II oraz Benedykt XVI podczas swoich pielgrzymek do Polski spotykali się na modlitwach ekumenicznych z duchownymi i wiernymi Kościołów zrzeszonych w Polskiej Radzie Ekumenicznej.
Ważnym wydarzeniem koordynowanym przez Towarzystwo Biblijne w Polsce było wydanie w 2001 r. ekumenicznego tłumaczenia Nowego Testamentu i Księgi Psalmów. W prace tłumaczeniowe zaangażowanych było jedenaście Kościołów. Obecnie trwają prace nad ekumenicznym tłumaczeniem Starego Testamentu.
Do PRE należy obecnie siedem Kościołów: Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny, Kościół Polskokatolicki, Starokatolicki Kościół Mariawitów, Kościół Ewangelicko-Augsburski, Kościół Ewangelicko-Reformowany, Kościół Metodystyczny, Polski Kościół Chrześcijan Baptystów. Status członka stowarzyszonego ma Towarzystwo Biblijne w Polsce oraz Społeczne Stowarzyszenie Polskich Katolików.
Informacje te podaję za Radą ds. Ekumenizmu Konferencji Episkopatu Polski i Polską Radą Ekumeniczną w: "Przemienieni przez zwycięstwo Jezusa Chrystusa"
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz