O trudnym dialogu międzyreligijnym
Pan Bóg stwarzając człowieka na swoje podobieństwo, na przestrzeni ewolucji "ulepił" go jako kobietę i mężczyznę, niczym dwie połowy, które powinny się wzajemnie dopełniać. Wynikająca z tego równa godność kobiety i mężczyzny jest dla nas czymś oczywistym, jednak w innych kręgach kulturowych prawda ta wcale taka oczywista już nie jest.
Islam był początkowo religią ludów arabskich: celem religii i nauczania proroka Mahometa było połączenie wszystkich ludów arabskich w jedną rodzinę (arab.mulim ajadani) – wiara ta z czasem rozszerzyła się na cały świat. Islam ma wspólne korzenie z chrześcijaństwem i judaizmem; będący monoteistami muzułmanie wyznają, że wersety Koranu zostały objawione Mahometowi przez Archanioła Gabriela. Istotą islamu jest pięć zasad wyznawanych przez muzułmanina - są to:
– wyznanie wiary w jedynego Boga - Allaha,
– pięciokrotna modlitwa w czasie doby,
– post w miesiącu ramadan,
– jałmużna dla ubogich oraz
– pielgrzymka do Mekki.
Jako datę powstania ery muzułmańskiej uznaje się 622 rok ery chrześcijańskiej - kiedy to miała miejsce ucieczka Mahometa z Mekki do Medyny. Został zmuszony do ucieczki przez przeciwników po tym, jak ogłosił prawdy nowej religii, które – jak twierdził – zostały mu objawione podczas modlitwy kontemplacyjnej.
W islamie religia i prawo państwowe są ze sobą ściśle powiązane; z tego względu w większości państw islamskich nie są brane pod uwagę postanowienia Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka dotyczące wolności (istnieje zakaz krytykowania religii) oraz wolności sumienia. Państwa islamskie przyjęły w roku 1990 Kairską Deklarację Praw Człowieka, która interpretuje prawa człowieka w kontekście islamu, pomijając zagadnienia zmiany wyznania bądź odrzucenia islamu. Wyjątek stanowi Turcja, gdzie w latach dwudziestych ubiegłego wieku zbudowano państwo laickie oraz te państwa, w których obowiązywały w XX wieku poglądy marksistowskie ( Kirgizja, Kazachstan, Albania itp).
Społeczeństwo oparte na zasadach Koranu cechuje podział na role społeczne, gdzie mężczyźnie przypisuje się więcej obowiązków ekonomicznych związanych z pracą zarobkową, natomiast kobiecie bardziej te związane z wychowywaniem dzieci i opieką nad nimi. Pozycja społeczna kobiety w krajach arabskich jest nadal niska, kobieta ma mniej praw niż mężczyzna. Jeżeli go na to stać, mężczyzna może mieć do 4 żon (musi im zapewnić dobre warunki życia), może on poślubić Żydówkę lub chrześcijankę, natomiast muzułmanka nie może wyjść za innowiercę. Za popełnienie cudzołóstwa kobieta może zostać skazana na śmierć, nie może również pokazywać publicznie swego ciała, w związku z czym musi zakrywać twarz tradycyjną burką. W niektórych ortodoksyjnych krajach muzułmańskich kobiety żyją zamknięte w domach i rzadko mogą wychodzić. Wtedy zakupy robią przeważnie mężczyźni. Istnieją państwa, w których często kobieta nie może sama, bez towarzystwa mężczyzny, wejść do restauracji czy kawiarni.
Cywilizacja islamu odrzuca ideowe rozwiązania polityczne oraz kulturowe proponowane przez Zachód. Muzułmanie nawołują do powrotu do korzeni islamskich, odbierając chrześcijański Zachód oraz jego kulturę jako materialistyczną, zdemoralizowaną, brutalną i arogancką. Z drugiej strony potęga Zachodu budzi w nich lęk. Wciąż prawdopodobne wydają się stwierdzenie o wybuchu konfliktów o podłożu etnicznym w Europie, szczególnie we Francji i Wielkiej Brytanii, gdzie mniejszości muzułmańskich jest najwięcej.
Fundamentalizm islamski jest zagrożeniem dla świata zachodniego, gdyż odwołuje się on do zasady usprawiedliwionej przemocy w stosunku do przeciwników ideowych. W Europie fundamentalizm islamski najczęściej kojarzony jest z terroryzmem, jednak nie są to tożsame pojęcia, gdyż na szczęście nie każdy fundamentalista jest zwolennikiem terroryzmu.
Z drugiej strony wielu muzułmanów arabskich podziwia ludzi zachodu, ich wysoki poziom życia, dbałość o zdrowie i sprawne funkcjonowanie państwa, nie rozumiejąc zarazem naszego stosunku do kobiet. Wielu z nich emigruje na Zachód w poszukiwaniu pracy, dogodniejszych warunków życia, wykształcenia dla swoich dzieci i bezpieczeństwa socjalnego. Z zasady szybko adaptują się w nowych warunkach, uczą się języka, zdobywają lepsze wykształcenie, dobre stanowiska pracy, wchodzą w nowe więzi społeczne. Są jednak tacy, którzy pomimo zmiany miejsca zamieszkania żyją tak, jakby nadal przebywali w swoim domu rodzinnym. Zdarza się, że Muzułmanie żyjący za granicą pogardliwie podchodzą do zachodniego systemu wartości i nadal mają negatywny stosunek do kobiet. W Wielkiej Brytanii nikogo nie dziwi obraz muzułmanki idącej na zakupy w kosztownej kreacji, z drogą torebką i smartfonem w ręce, która jednak musi pozostawać kilka kroków w tyle za mężem.
Według ankiety przeprowadzonej w 2007 roku przez międzynarodową agencję badania opinii społecznej Globe Scan (28 389 respondentów z 27 krajów), główne źródła napięć między Islamem a Zachodem to konflikty dotyczące wpływów politycznych i interesów gospodarczych (uważa tak 52%). Na pytanie, czy w stosunkach między kulturą zachodnią i islamem możliwe jest znalezienie porozumienia, czy też nieunikniony jest konflikt z użyciem przemocy, około 56% ankietowanych jest zdania, że można znaleźć wspólną płaszczyznę między dwoma kulturami, natomiast 28% uważa, że konflikt z użyciem przemocy jest nieunikniony.
Niska ranga kobiet w krajach muzułmańskich jest jedną z przyczyn konfliktu, rozwijającego się od dawna pomiędzy chrześcijaństwem a islamem. Wypada mieć nadzieję, że pogłębiający się dialog międzyreligijny i kulturowy, wspierany modlitwą wiernych, przyczyni się do pełniejszej promocji kobiet i ich praw w islamie , a w konsekwencji do bardziej pokojowego współżycia wyznawców tych dwóch najliczniejszych na świecie religii.
opracowała Anna Michaela
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz